اغلب كتابخانه هاي دانشگاهي ايران نرم افزار کتابخانه ای نوسا و یا از نرم افرار پارس آذرخش كه يك ويرايش فارسي از    CD-SISIS  مي باشد،استفاده مي كنند.

بانك اطلاعاتي (پارس آذرخش ) بكار گرفته شده در اغلب كتابخانه هاي دانشگاهي ايران كليد اصلي است كه توسط آن هر مراجعه كننده اي مي تواند مجموعه كتابخانه هاي  را بازكند. بانكهاي اطلاعاتي پيوسته كتابخانه دانشگاهي در تعدادي از دانشگاههاي ايران امکان دسترسي به متن کامل مقالات ژورنالهارا ميسر ميسازد و بانكهاي اطلاعاتي ناپيوسته (offline ( بعضا مكملي براي بانكهاي اطلاعاتي پيوسته كتابخانه هستند. اين كتابخانه ها گاها بانكهاي اطلاعاتي موضوعي خاص را بر روي CD-ROM نيز اراته مي دهند. اين بدين معناست كه فعاليتهاي آموزشي كتابخانه اي در زمينه استفاده از پايگاه هاي اطلاعاتي در درجه اول اهميت قرار دارند.
بعضي از كتابداران معتقدند بانكها و برنامه ها ي اطلاعاتي(سيستم) خودشان توضيحات لازم را ارائه مي دهند و كاربران به اندازه كافي با هوش هستند كه پس از مدتي متوجه چگونگي سرچ شوند .ولي تجريه نشان داده است كه كاربران دراستفادة اين سيستم مشكلاتي داشته اند بخصوص مشکل زبان انگليسي و مشكل عدم آشنايي كافي با رايانه  واين كتابدارن هستند كه مي توانند به آنها كمك كنند تا به مشكلشان فايق آيند.
همانگونه كه قبلاً گفتم پايگاه هاي اطلاعاتي كتابخانه دانشگاهي در ايران مخصوصاً براي استفاده كنندگان با اهميت است . "تجزية و تحليل رفتار اطلاع يابي كاربر نتايج زير را نشان مي دهد:
-   تعداد زيادي از جستجوهايي كه درپايگاه هاي اطلاعاتي انجام مي شوند بي نتيجه باقي مي مانند
-   بسياري از جستجوها نتايج بسيار بسيار زيادي بدست مي دهند.
-   خيلي از جستجوهاي موضوعي هيچ نتيجه اي در برندارند".(Lapp)
-   "مصاحبه با مراجعه كنندگان آشكار مي كند كه بسياري از استفاده كنندگان:


الف - مشكلاتي براي قالب بندي يك سؤال مرجع و ترجمه آن به واژه هاي كنترل  شده براي جستجو با عملكردهاي بولي دارند و عدم آشنايي آنهابااستراتژهاي سرچ احساس مي شود". (Mischo and Lee)
ب – دچاراحساس گمراهي درخلال سرچ مي شوند. بدين معنا كه نمي دانند دركدام مرحله هستند از كدام مرحله به اينجا رسيده اند و گام بعدي  چيست .
اين كتابداران هستند كه مي توانند دسترسي مراجعه كننده به منابع الكترونيكي را تسهيل نمايند. اين امر از چند طريق ميسر است :


الف. يک روش تسهيل دسترسي به  پايگاه هاي اطلاعاتي كتابخانه مي باشد. و پيشنهاد ميشود:
- در کنار مواد اطلاعاتي الکترونيکي لازم است منابع كمكي چاپي مختصر و مفيدي دردسترس باشند. مثلاً يك دستنامه براي آن دسته از استفاده كنندگاني كه نياز به اطلاعات جامعي در خصوص استفاده از منابع الکترونيکي موجود در کتابخانه دارند.
- اطلاعات پيوسته :خبرهاي جاري مي توانند توسط پايگاه هاي اطلاعاتي كتابخانه دانشگاهي در ايران بصورت پيوسته(آن لاين) به کاربرارائه گردند.                                      
- كمك غيررسمي و آموزش استفاده کننده دركتابخانه.
ب. راه ديگر اينکه دراغلب كتابخانه هاي دانشكده اي دانشگاههاي ايران  يك كتابدار مرجع مي تواند درميان ترمينال هاي جستجوي استفاده كنندگان قدم بزند وجويا شود كه آيا آنها قادرند آنچه رامي خواهند پيدا كنند. او مي تواند هرگاه احساس كند به كمك او نياز هست خدمات لازم را ارائه دهد.
 درخلال اين سرويس اطلاع رساني فعال  وتوسط  نزديك شدن به مراجعه كنندگانمان كتابخانه استفاده كنندگاني بسيار بيش از آنچه درحال حاضر تقاضاي كمك مي كنند خواهد داشت.
ج.آموزش رسمي : استفاده ازكانال هاي ارتباطي در برنامه هاي آموزشي مفيد است. اين كانال ها عبارتند از:
-        برنامه هاي آموزش رسمي كتابخانه دانشگاهي
-        نصب پوستر هايي دركتابخانه  و حتي مكانهاي استراحت ( مثل كافه تريا)
-        دعوت هاي غير رسمي
-        پست الكترونيك((e-mail
بعنوان مثال در تحقيقات اخيري که توسط اينجانب در خصوص ميزان آموزش دانشجويان جهت استفاده از منابع الکترونيکي کتابخانه اي در دانشگاه علوم پزشکي اصفهان صورت گرفته است  نتايج نشان مي دهد (نمودار 1) تنها 9% دانشجويان اين از برنامه هاي آموزشي جهت استفاده از منابع فوق الذکر بر خوردار بوده و يا در اين برنامه ها شرکت داشته اند.

 

 
همچنين نمودار شماره دو نشان مي دهد ميزان بازيابي استفاده کنندگان از منابع الکترونيکي کتابخانه هاي دانشگاهي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان تا چه اندازه بوده است. اين نمودار نشان مي دهد حدود 19 درصد دانشجويان از منابع الکترونيکي خيلي زياد استفاده مي کنند وحدود13 درصد بسيار کم استفاده مي نمايند.

 

منبع:www.irandoc.ac.ir